Suriyeliler, Rusya’nın isyancılar bölgesine yardımı engellemesinin etkilerinden korkuyor

Böyle bir hareket, Afesh ve yedi çocuğunun – İdlib’deki 4 milyon kişiyle birlikte – daha da azıyla hayatta kalmak zorunda kalacağı anlamına geliyor.

“Allah korusun, yardım kesilirse, bizi ölüme mahkum etmişler demektir. Açlıktan ölüm,” dedi yakın zamanda ailesiyle birlikte yaşadığı çadırda, çocukları yakınlarda oynarken kedisi kucağında derin uykuda.

İşsiz kadın, ailenin çoğunlukla pirinç veya bulgurdan oluşan günde iki öğün yemekle geçindiğini söylüyor. Yakında, “bir lokma yiyecek almak için savaşmak zorunda kalabiliriz” diyor.

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın ana destekçilerinden biri olan Rusya, uzun süredir Türkiye’nin rotasını kapatmak istiyor ve yardımın yalnızca hükümet kontrolündeki bölgelerden ulaştırılmasını istiyor. Muhalefet aktivistleri ve bölge sakinleri, bunun Şam’daki yetkililerin Suriye’deki isyancıların ana kalesi İdlib’e karşı bir baskı taktiği olarak kullanacağı bir şey olduğu konusunda uyarıyor.

2014 yılında Suriye’ye dört sınır kapısından yardım aktı. O zamandan beri, BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi Rusya, konseyi dört geçişten üçünü kapatmaya zorladı. Kuzeyde, 11 yıllık savaşın yıktığı isyancıların kalesine yardım için Türkiye ile Bab al-Hawa geçişini tuttu.

Temmuz 2020’nin başlarında, Çin ve Rusya, İdlib’e insani yardım sağlamak için Türkiye’den iki sınır geçiş noktasını muhafaza edecek bir BM kararını veto etti. Günler sonra, konsey yardımların bu geçiş noktalarından sadece biri olan Bab al-Hawa üzerinden teslim edilmesine izin verdi. Bu bir yıllık görev süresi uzatıldı ve bu hafta sonu sona eriyor. Perşembe günü New York’ta yenilenmesi için bir oylama yapıldı.

Yardım kuruluşları, Rusya’nın kararı veto etmesi durumunda Eylül ayına kadar İdlib ve çevresindeki bölgelerde gıdaların tükeneceği ve çoğu çatışma nedeniyle yerinden edilmiş ve çadır yerleşimlerinde yaşayan yaklaşık 4,1 milyon insanın hayatını riske atacağı konusunda uyarıyor.

2016 yılında kuzeydeki Halep kentinden yerinden edilen 37 yaşındaki Afesh, İdlib vilayetine taşınmadan önce asıl endişesinin, dört oğlu ve üç kızıyla hükümetin hava saldırılarından nereye saklanacağı olduğunu söyledi. Yedi yıl önce ana ekmek kazananını kaybeden aile, Aralık 2016’dan bu yana Türkiye sınırına yakın bir yerde nispeten sakin yaşıyor. Ama yakında masada yemek kalmayabilir.

Suriye ekonomisi, krizin başladığı 2011’den bu yana en kötü dönemini yaşıyor. Bu, Batı’nın yaptırımlarını felce uğratmak, yaygın yolsuzluk, koronavirüs, Ukrayna’daki savaş nedeniyle artan gıda fiyatları ve komşu Lübnan’daki ekonomik çöküş gibi bir dizi sıkıntının sonucu. Şam’ın dış dünyaya açılan ana kapısı ve 1 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapıyor.

BM’nin bölgesel insani yardım koordinatör yardımcısı Mark Cutts, “Suriye’deki durum her zaman oldukça politize edildi, ancak bu yıl Ukrayna’da olan her şey ve Rusya ile ABD ve Avrupa ülkeleri arasındaki gerilimler ile riskler açıkça daha yüksek” dedi. .

Cutts, The Associated Press’e, Güvenlik Konseyi kararı uzatılmazsa “insanların kesinlikle öleceğini” söyledi. Hastaneler gerekli tıbbi malzeme olmadan gittiğinden ve insanlar ihtiyaç duydukları aşıları alamadığından büyük bir kriz olacağını da sözlerine ekledi.

Cutts, Türkiye üzerinden yardım ulaştırmanın doğrudan ve yeterli olduğunu söyledi. Yardımın hükümet bölgelerinden gelmesi gerekiyorsa, aktif bir cephe hattından geçmesi gerekecek. Burası hâlâ bir savaş bölgesi” dedi.

Son 12 ayda, hükümet kontrolündeki bölgelerden beş konvoyun geçiş yaptığını ve her ay Türkiye’den 800 kamyonun geçtiğini söyledi. Geçen yıl Suriye’nin kuzeybatısında 2,4 milyon kişiye ulaştıklarını ve fon varsa daha fazlasına ulaşılması gerektiğini söyledi.

Yerel bir yardım grubu olan Suriye Yardımı’nın yöneticisi Abdul-Razzaq Awad, yardım kuruluşlarının Ukrayna’daki savaş nedeniyle eskiden verdiklerinin %50’sini şimdi teklif ettikleri konusunda uyardı. Bab al-Hawa kapatılırsa ve yardımın hükümet kontrolündeki bölgelerden gelmesi gerekiyorsa, bunun Ukrayna savaşından önce dağıtılanların yaklaşık %20’sine düşmesini beklediğini söyledi.

Haziran ayı sonlarında 29 yardım kuruluşu, BM Güvenlik Konseyi’nin hayat kurtaran yardım ve hizmetlerin sınır ötesine taşınmasına izin vermemesi durumunda insani bir “felaket olacağı” mesajını paylaşmak için bir araya geldi.

Milyonlarca Suriyeli için gıdaya, COVID-19’a karşı aşılara, kritik tıbbi malzemelere ve sağlık hizmetleri, temiz suya erişim ve eğitim gibi temel hizmetlere erişim tehlikede.

Uluslararası Kurtarma Komitesi, CARE International, World Vision International, Save the Children, Norveç Mülteci Konseyi ve Mercy Corps da dahil olmak üzere kuruluşlar, “Bu yardım kanalının kaldırılması siviller üzerinde yıkıcı insani etkilere sahip olacak ve uygulanabilir bir alternatif yok” dedi.

Uluslararası Kurtarma Komitesi başkanı David Miliband, “Artık BM Güvenlik Konseyi’nin rotasını düzeltme ve insanların hayatlarını siyasetin üzerine koyabileceğini gösterme zamanı” dedi.

Rusya, mevcut kurulumdaki teslimatları militan grupların üstlendiğini iddia ederek, yardım teslimatının hükümet tarafından yapılması gerektiğini savundu.

Mayıs ayında Rusya’nın BM büyükelçi yardımcısı Dmitry Polyansky Güvenlik Konseyi’ne, ne pahasına olursa olsun statükoyu koruma konusunda “iyi değiliz” dedi. Polyansky, İdlib’deki en güçlü grup olan El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir el-Şam’ın insani yardımı tehdit ettiğini kaydetti.

BM yetkilisi Cutts, dünyanın kuzeybatı Suriye’de yaşayanlar için bir şeyler yapması gerektiğini söyledi.

“Bu aslında dünyanın herhangi bir yerindeki en savunmasız sivil nüfuslardan biri” dedi.

Mroue Beyrut’tan bildirdi.