Güneşimizi cüce edecek kadar büyük yıldızlar öldüğünde, bir süpernovada patlarlar ve kalan çekirdek kendi yerçekimi tarafından ezilerek bir kara delik oluşturur.
Bazen patlama kara deliği harekete geçirerek galakside bir langırt gibi fırlayabilir. Haklı olarak, bilim adamları tarafından bilinen çok sayıda gezici kara delik olması gerekir, ancak bunlar uzayda pratik olarak görünmezdir ve bu nedenle ortaya çıkarılması çok zordur.
Gökbilimciler, 100 milyon serbest yüzen kara deliğin galaksimizde dolaştığına inanıyor. Şimdi, araştırmacılar böyle bir nesne tespit ettiklerine inanıyorlar. Tespit, altı yılını gözlemlere adadıktan sonra yapıldı ve gökbilimciler, aşırı kozmik nesnenin kesin bir kütle ölçümünü bile yapabildiler.
Kara delik, Samanyolu galaksisinin Karina-Yay adı verilen sarmal bir kolunda bulunan 5.000 ışıkyılı uzaklıktadır. Bu gözlem, araştırma ekibinin Dünya’ya göre en yakın izole edilmiş kara deliğin sadece 80 ışıkyılı uzaklıkta olabileceğini tahmin etmesine izin verdi.
Ancak kara delikler aslında uzay boşluğundan ayırt edilemezse, Hubble bunu nasıl fark etti?
Kara deliklerin son derece güçlü yerçekimi alanı, etraflarındaki alanı çarpıtarak, arkalarında hizalanan yıldız ışığını saptırabilecek ve güçlendirebilecek koşullar yaratır. Bu fenomen kütleçekimsel merceklenme olarak bilinir. Yer tabanlı teleskoplar, Samanyolu’nun merkezindeki milyonlarca yıldıza bakar ve bu kısa ömürlü parlamayı arar, bu da bizimle yıldız arasında büyük bir nesnenin geçtiğini gösterir.
Hubble, bu gözlemleri takip etmeye mükemmel bir şekilde hazırdır. İki farklı araştırmacı ekibi, nesnenin kütlesini belirlemek için gözlemleri inceledi. Her iki çalışma da The Astrophysical Journal’da yayınlanmak üzere kabul edildi.
Lam yaptığı açıklamada, “Her ne ise, nesne, başka bir yıldız tarafından eşlik edilmeden galakside dolaşan keşfedilen ilk karanlık yıldız kalıntısıdır.” Dedi.
Kara delik, Dünya’dan 19.000 ışıkyılı uzaklıkta galaksinin merkezine doğru bulunan bir arka plan yıldızının önünden geçerek, 270 gün boyunca yıldız ışığını güçlendirdi. Gökbilimciler ölçümlerini belirlemekte zorlandılar çünkü kara deliğin arkasında parladığını gözlemlediklerine çok yakın başka bir parlak yıldız daha var.
Sahu yaptığı açıklamada, “Bu, parlak bir ampulün yanında bir ateş böceğinin minik hareketini ölçmeye çalışmak gibi” dedi. “Soluk kaynağın sapmasını tam olarak ölçmek için yakındaki parlak yıldızın ışığını titizlikle çıkarmak zorunda kaldık.”
Sahu’nun ekibi, nesnenin saatte 99.419 mil (saatte 160.000 kilometre) kadar hızlı seyahat edebileceğini düşünürken, bu da galaksinin o bölgesindeki çoğu yıldızdan daha hızlıdır, Lu ve Lam’ın ekibi ise saatte 67.108 mil tahminine ulaştı ( saatte 108.000 kilometre).
Hubble’dan daha fazla veri ve gözlem ve daha fazla analiz, nesnenin kimliği konusundaki tartışmayı çözebilir. Gökbilimciler, yıldızların nasıl evrimleşip öldüklerini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilecek bu görünmez tuhaflıklardan daha fazlasını aramak için samanlıkta iğne aramaya devam ediyor.
Lu, “Mikro mercekleme ile bu yalnız, kompakt nesneleri inceleyip tartabiliyoruz. Sanırım bu karanlık nesnelere başka bir şekilde görülemeyen yeni bir pencere açtık” dedi.
Kaynak : https://www.cnn.com/2022/06/14/world/wandering-black-hole-milky-way-scn/index.html